2003 EL61 ve 5 küçük gökcismi tek gezegen

ABD'li gökbilimciler, 2003 EL61 adlı ve takma ismi 'Noel Baba' olan cüce gezegen ile diğer 5 küçük gökcisminin aslında tek ve aynı gezegen olduğunu açıkladı

15.03.2007 15:29


Güneş Sistemi'nin dış sınırlarında Neptün gezegenin de ötesinde keşfedilen gökcisimlerinin en büyüklerinden birinin, uzak geçmişte buzdan mantosunu yitirmesine yol açan şiddetli bir çarpışmaya maruz kaldığı belirtildi.

California eyaletinin Pasadena kentindeki California Institute of Technology'den Prof. Mike Brown ve ekibi, Nature dergisinde yayımlanan çalışmalarında, 1500 kilometrelik çapıyla Kuiper kuşağının bilinen en büyük üçüncü gökcismi olan ve cüce gezegen olarak tabir edilen 2003 EL61'in, çapları 10-400 kilometre arasında değişen eşlikçileri veya uyduları bulunduğunu açıkladı.

Bilimadamları, bu küçük ailenin, çapı yaklaşık 1000 kilometre olan bir başka gökcismiyle çarpışma sonucu oluştuğunu düşünüyor.

Fransa'nın Cote d'Azur gözlemevinden Alessandro Morbidelli, bugünkü kavram dahilinde böyle bir çarpışma şansının 2 binde bir olduğunu belirterek, "Bu çarpışma, Kuiper kuşağının bugünkünden çok daha büyük gökcisimleriyle dolu olduğu çok uzak bir zamanda meydana gelmiş olmalı" yorumunu yaptı.

Prof. Dr. Brown ve ekibi, araştırmalarında, Hawai'deki Keck teleskobunu kullanarak ve Kuiper kuşağındaki 50 gökcismini inceleyerek bu sonuçlara ulaştı.

Bu yığın içinde sadece 2003 EL61 ve eşlikçilerinin donmuş su ve aynı gri renk karakterini taşıdıklarını, altı gökcisminin son derece küçük bir ortamda yoğunlaştıklarını tespit etti.

Kuiper kuşağı konusunda uzman olan Prof. Brown ve ekibi, iki ay önce, Güneş Sistemi dışında keşfedilen bu olağan dışı cüce gezegenin, bilinen en parlak kuyruklu yıldız olma yolunda bulunduğunu belirtmişlerdi.

Çok hızlı ve değişken bir yörünge

Bu cüce gezegenin, geniş, yoğun ve bir ragbi topu biçiminde bir kaya yığını olduğunu, çok hızlı ve değişken bir yörüngesi bulunduğunu belirten bilimadamları, hesaplara göre, cüce gezegenin Neptün'ün yakınından geçeceğini kaydetmişlerdi.

Neptün'ün çekim gücünün bu karşılaşma sırasında bu gökcismini Güneş Sistemi'nin içine çekebileceğini belirten Brown, "2 milyon yıl sonra gelirseniz, 2003 EL61'in bir kuyruklu yıldız durumuna geldiğini görebilirsiniz. Kuyruklu yıldız olduğunda, görüp göreceğimiz en parlağı olacak" demişti.

Plüton kadar büyük ve Güneş Sistemi dışında Kuiper Kuşağı diye bilinen bölgedeki buz gökcisimleri topluluğunun en büyüklerinden olan 2003 EL61, kendi ekseni çevresinde her dört saatte bir dönerek uzayıp kısalan bir biçim oluşturuyor ve son derece olağan dışı bir gökcismi olduğunu ortaya koyuyor.

Yüzeyi su ve buz tabakasıyla kaplı kaya yığını olan ve uyduları bulunan cüce gezegenin, 4.5 milyar yıl önce Plüton gibi yarı buz ve yarı kaya durumda olduğu tahmin ediliyor.


CNNTÜRK

Louvre taşınıyor

Birleşik Arap Emirlikleri en lüks otel, en yüksek bina, en büyük alışveriş merkezinden sonra bir ilke daha imza attı.

13.03.2007 13:24
Yapımına başlanan The Louvre Abu Dhabi müzesinde Paris Louvre’dan ödünç alınacak eserler sergilenecek.

24 bin metrekarelik bir alan kaplayacak olan müze 2012’de açılacak. İki ülke arasında imzalanan anlaşmaya göre Louvre müzesindeki eserler uzun süreli olarak Abu Dhabi’de sergilenebilecek.

Projesi ünlü Fransız mimar Jean Nouvel’e ait müzenin bölgeye gelen turistler icin büyük bir ilgi kaynağı olması bekleniyor. Müze, kente 500 metre uzaklıktaki Sadiyat Island kültürel projesi içinde yer alıyor.

Birleşik Arap Emirlikleri’nin kültürel rönesans olarak isimlendirdiği bu girişim hem ülke icinde hem de Fransa’da tartışmalara yol açtı. Abu Dhabi hükümetinin yerel sanatçıları desteklemek yerine büyuk miktardaki yatırımı yabancı eserlerin sergilenmesine yönlendirmesi ülkedeki sanat camiasinda sıkıntıya yol açtı.

Öte yandan Fransa’da bazı internet sitelerinde yapılan anketlerde “müzelerimiz satılık değil” sesleri yükseliyor.

Anlaşmayı yapmak icin Birlesik Arap Emirlikleri’nde bulunan Fransa Kültür Bakanı Renaud Donnedieu de Vabres Louvre Koleksiyonu Fransa’nın gururu ve kültürler arasında köprü görevi yapmasını istiyoruz diye konuşurken Abu Dhabi Hükümeti de bu girişimi ülkenin kültürel rönesansı olarak nitelendirdiklerini söyledi.

Bu arada anlaşmaya göre Abu Dhabi Hükümeti’de Paris’in en büyük kraliyet saraylarından olan Chateau de Fontainebleau’nun içindeki tiyatronun restorasyonunu üstlenecek. Restorasyon sonucunda tiyatro Sheikh Khalifa ismini alacak.